هالووین و تاثیرات آن بر کودکان
هر سال از غروب آخرين روز اكتبر (31 اكتبر) تا سحرگاه اول نوامبر، مراسم ويژهاي موسوم به "هالووين" (Halloween party) در برخي كشورهاي غربي به ويژه ايالات متحده آمريكا برگزار ميشود. براي اينكه از تمامي ابعاد و جنبههاي مرموز اين جشن مطلع شويد، با اين گزارش همراه باشيد.
*** پيشينه و قدمت
برگزاري جشن سنتي "هالووين" در آخرين شب ماه اكتبر، از دو هزار سال پيش در كشورهاي غربي رواج داشته و بيانكننده اعتقاد گذشتگان به ارواح و جهان پس از مرگ است.
اين مراسم را براي نخستين بار، سالها پيش از ميلاد مسيح (ع) قومي كاتوليك ساكن ايرلند و فرانسه اجرا كردند. افراد در آستانه سال جديد ميلادي ( آنان نوامبر را به جاي دسامبر آخرين ماه ميلادي ميدانستند)، همه آشنايان و دوستان به ياد ارواح مردگان، دور هم سر سفرهاي جمع ميشدند و با برپايي آتش، غذاهايشان را با يكديگر تقسيم ميكردند.
آنان بر اين باور بودند كهدر این شب راه میان دو جهان باز میشود تا ارواح درگذشتگانشان نیز در جمعشان حاضر شوند و ارتزاق کنند؛ پس کسانی که با سخاوت بیشتری در این جشن شرکت میکردند، مورد شفاعت درگذشتگان نزد خداوند قرار گرفته و تا پایان آن سال از گزند بدیها و بلاها در امان میماندند.
رسم بر اين بود كه پس از اين دورهم جمع شدن، كشيشها در شب زندهداري اين شب، وقايع آينده را پيشگويي كرده و با نماز و دعا، ارواح مقدس را از جهنم به بهشت هدايت ميكردند.
قرنها گذشت و تاريخ سرزمينهاي غربي دستخوش جنگها و تحولاتي شد كه طي آن، عقايد و سنتهاي دين مسيحيت نيز دگرگون گرديد.
در اين ميان، سنت "هالووين" نيز تغيير ماهيت داد و نه تنها شكل برپايي اين مراسم، بلكه فلسفه آن هم رنگ و بوي ديگري گرفت:
کمکم �شب همه مقدسین� دیگر تنها متعلق به ارواح پاک نبود بلکه شیاطین، ارواح خبیثه، اجنّه و ديوها را نیز در این جشن حاضر میدانستند. از این رو برخی از مردم در جشن هالووین لباسهای عجیب و ترسناک پوشیدند تا در برابر ارواح گناهکار ایستادگی کنند و به شکلی نمادین آنها را ترسانده و از میان خود برانند.
با وقوع مهاجرتها از ايرلند به آمريكا و از آمريكا به ساير نقاط دنيا در قرن نوزدهم و بيستم، روي "مذهبي و قدسي" هالووين (All Hallows Day) رفته رفته جاي خود را به روي "شيطاني" آن (All Saints Day) داد.
"جيمز فريزر" (James Frazar) منتقد و نژادشناس مذهبي در كتاب خود "شاخه زرين" هالووين را �جشنواره مردگان كافر با دستمايههايي از مسيحيت� ميخواند. وي همچنين ابراز تأسف ميكند از اينكه در آستانه مقدسترين مراسم كليسا كه به تبرّك روحانيون مسيحي و يادبود درگذشتگان اختصاص دارد، شاهد چهرههاي شيطاني، ارواح خبيث و جادوگران هستيم.
*** ريشههاي شيطان پرستي كم كم آشكار شدند
وي در سال ۱۹۶۶ در حالی که سر خود را (به عنوان رسم آئین جدید) تراشیده بود، بنیانگذاری کلیسای شیطان را اعلام کرد، همان سال را سال اول "عهد شیطان" و خود را نيز کاهن اعظم کلیسای شیطان نامید. "لاوي" در کتاب انجیل شیطانی به بيان تعالیم کلیسای شیطان، آئین پرستش، رسوم و تشریفات دینی پرستش شیطان و... ميپردازد و شیطان را فرمانروای زمین معرفي ميكند.
جالب اينجاست كه روز مرگ "لاوی" با روز مراسم قدّيسين مسيح در قرون گذشته، كه اكنون به مراسم "هالووين" تغييرماهيت داده، مصادف شده است.
*** تمسخر تمام اديان الهي و نمادهاي مذهبي
اكنون دهها سال است كه هالووين، به جشني براي پرستش شيطان، مضحكه كردن دين و مورد اهانت قرار دادن راهبههاي مسيحي تبديل گرديده است.
بيقيدي تام جنسي، مصرف موادمخدر و افراط در مشروبات الكلي، از جمله ستونهاي شيطاني است كه "لاوي" براي اولين بار بنا نهاد.
نوع نگاه ضدّديني و شيطانپرستانه جشنهاي "هالووين"، انزجار و مخالفت كليسا، صاحبان اديان گوناگون و اخلاقمداران را برانگيخته است. اسقف اعظم، "ولفگانگ هوبر" (Wolfgang Huber) رئيس شوراي ايالتي كليساهاي پروتستان آلمان، آداب و رسوم هالووين را "بسيار پوچ" دانسته و ميگويد:
�هالووين، مثل ويروسي خطرناك از آمريكا آمد و به ما تحميل شد. بعيد ميدانم كه به اين زوديها بتوان به اين سرگرمي بيمحتوا پايان داد.�
در عين حال، رسانههاي تبليغاتي همواره براي شناساندن "هالووين" به كودكان و زنده نگهداشتن اين سنت شيطنتآميز در ميان جوانان دست به هيجانآفرينيهاي جذاب و گستردهاي ميزنند. به طور مثال رسم "trick-or-treat" بدين معناست كه بچهها با ظاهري كه گفته شد، گروهي به در خانه مردم ميروند و از آنها خوراكي يا هديه ميخواهند. اگر صاحبخانه از اين هديه خودداري كند مورد آزار و اذيت كودكان و نوجوانان قرار ميگيرد.
"زيگريد كيكينگردر" (Sigrid Kickingereder) رئيس "مركز كاتوليكهاي جوان اتريش" (KJS) القاي ترسهاي سهمگين هالوويني در كودكان را بسيار آسيبزننده خواند و 10 اكتبر 2013 در مصاحبهاي كه به مناسبت "هالووين پارتي" منتشر شد گفت:
«اين مدل سرگرمي كه از آمريكا به كشور ما وارد شده، به قيمت آسيب به سلامت جسمي و روحي فرزندان ما تمام ميشود. در اين شب، داستانهاي ترسناك تعريف و فيلمهاي وحشتناك و مشمئزكننده تماشا ميكنند، در حالي كه كودكان و نوجوانان هم در بين بزرگسالان هستند. مرز ميان هيجان ترس با وحشت واقعي اغلب بسيار باريك است. به جاي وحشتها و تمسخرهايي كه در هالووين اتريش انجام ميشود، بايد به مرگ و برخورد مسئولانه با رستاخيز پرداخت. يعني مثلاً پيشنهاد ميشود كه والدين به همراه كودكان به آرامگاهها بروند و درباره جهان پس از مرگ صحبت كنند.»
"كيكينگردر" ضمن مخالفت تند با رسم "نيمهشب كوبيدن در خانهها براي گرفتن خوراكي"، گفت: «من از والدين ميخواهم كه جلوي حمله فرزندانشان به ديگران را بگيرند و نگذارند آنها بخاطر گرفتن شكلات و خوراكي با غريبهها بحث و درگيري ايجاد كنند. اين رفتار، با آموزش احترام به انسانها در تناقض است.»
انجام بازيهايي كه آدمكشي، آشاميدن خون مقتول و موميايي شدن را تمرين ميدهد، يعني كه نوجوانان به قيمت تزريق هيجان، به اعمال مشمئزكنندهاي دست بزنند.
بسياري معتقدند اين قبيل جشنها ميتواند تأثيرات مخربي بر روح و روان كودك بگذارد. موضوع درگير كردن ذهن خام كودك با خرافات و توهمات شيطاني، باعث شده تا در سالهاي اخير روانشناسان تربيتي، نسبت به شركت دادن كودكان و نوجوانان در جشنهاي خشونتآميز "هالووين" هشدار دهند.